31 marca 2015 roku w Łańcucie, z inicjatywy Marszałka Województwa Podkarpackiego Władysława Ortyla odbywało się zgromadzenie inaugurujące działalność Konferencji Muzeum i Samorząd Terytorialny na terenie województwa podkarpackiego.
Dzień wcześniej, w Zarzeczu k. Jarosławia (w Muzeum Dzieduszyckich), pod przewodnictwem sędziego Jerzego Stępnia zebrał się Komitet Sterujący Konferencji Muzeum i Samorząd Terytorialny – ciało odpowiedzialne za koordynowanie i programowanie działalności Konferencji. Przewodniczący Konferencji wraz z przedstawicielami Komitetu Sterującego dokonali wizytacji Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu, które stanowi oryginalny przykład współdziałania muzeum samorządowego (Muzeum w Jarosławiu) i organizacji społecznej – Związku Rodowego herbu „Sas” w zakresie tworzenia programu i prowadzenia placówki muzealnej dedykowanej dziejom jednego z historycznych rodów Rzeczypospolitej. Goście zapoznali się także z sytuacją Muzeum Zamek w Łańcucie, które jest najważniejszą instytucją muzealną województwa podkarpackiego. Muzeum to sprawuje opiekę nad najlepiej identyfikowanym w kraju obiektem dziedzictwa narodowego na terenie województwa podkarpackiego.
Konferencja Muzeum i Samorząd Terytorialny została powołana do istnienia w grudniu 2013 roku w Poznaniu z inicjatywy Polskiego Komitetu Narodowego ICOM (International Council of Museums). Działalność Konferencji wpisuje się w zakres prac programowych dotyczących tworzenia Strategii Rozwoju Muzealnictwa, koordynowanych przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Pracom Konferencji, która stanowi stałe forum współpracy i dialogu międzyinstytucjonalnego przedstawicieli władz samorządowych i muzeów, przewodniczy sędzia Jerzy Stępień – były Prezes Trybunału Konstytucyjnego, współtwórca polskiego ustroju samorządu terytorialnego. W pracach Konferencji uczestniczą także przedstawiciele organizacji społecznych działających na rzecz rozwoju muzealnictwa oraz eksperci i przedstawiciele nauki. W ramach prac Konferencji dokonywany jest systematyczny przegląd problemów związanych z warunkami funkcjonowania i możliwościami rozwoju muzeów oraz są dyskutowane i oceniane możliwości rozwoju muzealnictwa, jako sektora działalności instytucji publicznych, wyspecjalizowanych w zakresie ochrony zasobów dziedzictwa i odgrywających wiodącą rolę w tworzeniu kultury pamięci w naszym kraju.
Powołanie Podkarpackiej Konferencji Muzeum i Samorząd Terytorialny jest konsekwencją propozycji złożonej w tej sprawie przez marszałka Władysława Ortyla przewodniczącemu Konferencji w czerwcu 2014 roku, podczas sesji Konferencji zorganizowanej na Kongresie Regionów w Świdnicy.
Podczas zgromadzenia w Łańcucie została omówiona koncepcja regionalizacji prac Konferencji w kontekście sytuacji , potrzeb i oczekiwanych kierunków rozwoju muzealnictwa podkarpackiego. Ze względu na organizowany w Łodzi, w dniach 23-25 kwietnia b.r. I Kongres Muzealników Polskich, spotkanie było równocześnie okazją do rozpoczęcia działań opiniodawczych, mających na celu zainteresowanie opinii publicznej regionu Podkarpacia tym ważnym i pionierskim wydarzeniem społecznym.
W imieniu organizacji współtworzących Konferencję Muzeum i Samorząd Terytorialny podczas zgromadzenia wystąpili: prof. Michał Wozniak, wiceprzewodniczący Polskiego Komitetu Narodowego ICOM, dyrektor Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy oraz Rudolf Borusiewicz dyrektor Biura Związku Powiatów Polskich. Założenia Strategii Rozwoju Muzealnictwa oraz stan prac programowych dotyczących ich realizacji zaprezentował Waldemar Rataj, pełnomocnik d/s programowych Dyrektora Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.
Na wniosek marszałka Władysława Ortyla podjęta zostanie inicjatywa afiliowania Konferencji przy Podkarpackim Stowarzyszeniu Samorządu Terytorialnego.
