Spotkanie odbyło się we wtorek, 23 maja 2017 r. w Pałacu Prezydenckim w Warszawie, z inicjatywy organizacji samorządowych, które wystąpiły z propozycją przedyskutowania najistotniejszych dla samorządu terytorialnego spraw legislacyjnych, załączając do pisma w tej sprawie przyjętą przez nasze środowiska Kartę Samorządności.
W spotkaniu, które trwało dwie godziny, udział z naszej strony wzięli:
- Marek Olszewski, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP,
- Zygmunt Frankiewicz, prezes Związku Miast Polskich,
- Ludwik Węgrzyn, prezes Związku Powiatów Polskich,
- Olgierd Geblewicz, prezes Zarządu Związku Województw RP,
- Krzysztof Żuk, członek Zarządu Unii Metropolii Polskich,
- Stanisław Bodys, wiceprzewodniczący Unii Miasteczek Polskich.
Nasi reprezentanci przedstawili Prezydentowi problemy dotyczące:
- ograniczenia podstawowych praw obywatelskich (w tym gwarantowanych w Konstytucji praw wyborczych),
- centralizacji (odbierania kompetencji samorządom lokalnym i regionalnym, ograniczania wpływu mieszkańców na sprawy lokalne i regionalne),
- osłabiania finansów samorządowych, wbrew Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju,
- obszarów metropolitalnych.
Strona samorządowa podziękowała prezydentowi za jego udział w debacie na temat wstecznego działania ewentualnego ograniczenia liczby kadencji wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, co przyczyniło się do powodzenia naszych starań o wycofanie się inicjatorów z tego zamiaru.
Odnosząc się do problemu kadencyjności prezydent wykluczył możliwość wprowadzania nowych przepisów jako działających wstecz, jak również ewentualność skracania kadencji organów, których czas pełnienia funkcji jest określony w Konstytucji.
Wśród zagadnień dotyczących centralizacji spraw publicznych w państwie wymieniono m.in.:
- pozbawianie gmin samodzielności w kształtowaniu sieci szkól w związku z reformą edukacji,
- zapowiedź pozbawienia powiatów wpływu na administrację pracy i nadzór budowlany,
- odebranie województwom ośrodków doradztwa rolniczego i wpływu na wojewódzkie fundusze ochrony środowiska.
Przedstawiając sytuację finansową samorządów zwróciliśmy uwagę na kolejne ubytki w dochodach JST oraz na resortowy projekt zmian ustawowego indywidualnego wskaźnika zadłużenia, który nie uwzględnia naszych postulatów i jeszcze pogarsza zły wzór określający indywidualny limit zadłużenia JST. Prezes ZMP przekazał projekt pakietu ustaw stabilizujących finanse samorządowe.
Prezydent zapowiedział utworzenie zespołu kodyfikacyjnego ds. przeglądu prawa samorządowego, a także dalsze spotkania ze stroną samorządową. Wyraził też nadzieję na współpracę przedstawicieli samorządów przy formułowaniu pytań dotyczących finansów publicznych i samorządu terytorialnego w zapowiadanym referendum konstytucyjnym.
Warszawa, 23 maja 2017 r.