W Krakowie zakończyły się obrady Europejskiego Kongresu Samorządów – cyklu debat i spotkań poświęconych polskiej i europejskiej samorządności.
W wydarzeniach tych uczestniczyli liderzy samorządowi, przedstawiciele administracji państwowej, biznesu oraz mediów z krajów Europy Środkowej i Wschodniej. O czym piszemy szerzej w Dzienniku Warto Wiedzieć (tutaj).
Jednym z ważniejszych – z punktu widzenia polskich powiatów – elementów tego wydarzenia był panel zatytułowany „Wspólnota powiatowa (polis) – lokalny partner regionu”. Zorganizował go Związek Powiatów Polskich.
Uczestnicy panelu mieli możliwość posłuchania opinii dotyczących funkcjonowania wspólnot powiatowych z różnej perspektywy. Zapoznali się z oglądem wspólnoty „powiatu - polis” – jako kompletnej skali lokalności a nie jako urzędu i administracji. Mówił o tym sędzia Jerzy Stępień, były Przewodniczący Trybunału Konstytucyjnego.
W dalszej części Marek Wójcik, podsekretarz stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji przedstawił wizję resortu administracji co do kierunku rozwoju samorządów opartą o tzw. model 3 x w. Chodzi tu o wzmocnione gminy, wzmocnione powiaty, wzmocnione województwa (kompetencyjnie, instytucjonalnie, ekonomicznie, terytorialnie). Minister Wójcik mówił także o sukcesach, jakie udało się osiągnąć w ostatnim czasie.
Nie zabrakło także spojrzenia przez pryzmat europejski – omówienia form prawnych i organizacyjnych, jakie przybiera współpraca w innych krajach europejskich, dokonał dr Jan Maciej Czajkowski, ekspert Związku Miast Polskich, członek CEPLI (Europejska Konfederacja Władz Lokalnych Szczebla Pośredniego).
W dalszej części spotkania głos zabrał Waldemar Rataj z Fundacji Przestrzeni Obywatelskiej „Pro Publico Bono”, który opowiedział o okresie transformacji i ówczesnej koncepcji funkcjonowania poszczególnych rodzajów samorządu. Mówił także o dużej roli samorządów powiatowych, którą spełniają one dbając o tradycję i kulturę na danym obszarze.
Mocny był również głos Ludwika Węgrzyna, Prezesa ZPP, starosty bocheńskiego, który jako długoletni praktyk samorządowy odniósł się do przedstawionych koncepcji, podkreślając realność oraz zasadność poszczególnych wdrożeń. W swoim wystąpieniu starosta przypomniał jak powstawały powiaty i jak były niedoinwestowane. Żałował także, że powiaty nie powstały równolegle z gminami, bo to dawałoby im większe możliwości rozwojowe. Przybliżył też trudności, z jakimi przez ostatnie kilkanaście lat borykał się samorząd m.in. drogi, szpitale, pomoc społeczna. Ludwik Węgrzyn wskazał jednocześnie, że dzięki dużemu zaangażowaniu widać, że powiaty sobie poradziły (czego przykładem mogą być chociażby właśnie szpitale powiatowe) i mimo trudnych relacji finansowania wciąż sobie radzą. Mówił również o konieczności zmiany art. 243 ustawy o finansach publicznych, który m.in. w części samorządów blokuje możliwość sięgania po środki europejskie z uwagi na brak możliwości zabezpieczenia wkładu własnego.
Moderatorem dyskusji był Rudolf Borusiewicz, Dyrektor Biura Związku Powiatów Polskich.
Galeria zdjęć dostępna jest tutaj.