Kilkadziesiąt podjętych stanowisk; ponad pół tysiąca przeanalizowanych projektów aktów prawnych, w tym do ponad stu wydana szczegółowa opinia prawna, to wszystko w połączeniu z bardzo aktywnym udziałem przedstawicieli powiatów w posiedzeniach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, komisji sejmowych i senackich oraz innych gremiów krajowych, przyczyniło się do osiągnięcia wymiernych rezultatów prac Związku Powiatów Polskich w roku 2016.
Wśród kluczowych efektów prac ZPP w mijającym roku warto wskazać na:
- Doprowadzenie do rezygnacji przez rząd z kwestionowanego przez samorządowców zapisu dotyczącego kontroli samorządów przez Regionalne Izby Obrachunkowe według kryterium celowości i gospodarności, a także do tego, że natychmiastowa wykonalność rozstrzygnięć nadzorczych ma być możliwa tylko w określonych przypadkach.
- Wpłynięcie na zmiany w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie wysokości opłat za wydanie dokumentów związanych z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego oraz wzorów tych dokumentów. Dzięki czemu powiaty nie poniosą dodatkowych kosztów (pierwotna propozycja resortu dotyczyła konieczności ponoszenia przez powiaty opłat za dodatkowe zabezpieczenia blankietów zaświadczenia na wykonywanie transportu zbiorowego).
- Doprowadzenie do przesunięcia w czasie konieczności posiadania przez powiaty planów transportu zbiorowego – do 1 stycznia 2018 roku.
- Wpłynięcie na przesunięcie w czasie uruchomienia nowej wersji Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK 2.0) – do 4 czerwca 2018 roku.
- Doprowadzenie do uwzględnienie przez Ministerstwo Edukacji Narodowej postulatów, aby opinię o wczesnym wspomaganiu rozwoju dziecka wydawały tylko publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne.
- Po wywalczonej przez ZPP w ubiegłym roku zmianie definicji wychowanka Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego - jako nieletniego skierowanego do ośrodka – doprowadzenie do zwiększania z 3,000 do 5,000 wagi dla nieletniego skierowanego ale jeszcze niedoprowadzonego do ośrodka (dotyczy algorytmu podziału subwencji).
- Doprowadzenie do rezygnacji przez resort edukacji z podnoszenia wskaźnika w części SOA (kwoty bazowej części oświatowej według finansowego standardu A podziału części oświatowej na realizację zadań szkolnych) dla uczniów spełniających obowiązek szkolny lub nauki poza szkołą z poziomu 0,6 do 0,8.
- Wpłynięcie na resort edukacji, który uwzględniając postulaty ZPP, zmienił zasady udzielania dotacji (dotyczy nowelizacji ustawy o systemie oświaty).
- Doprowadzenie do uwzględnienia przez resort zdrowia większość uwag zgłoszonych przez ZPP do projektu rozporządzenia w sprawie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego, dotyczących prowadzania przez powiaty centrów zdrowia psychicznego.
- Wprowadzenie korekt do Narodowego Programu Zdrowia.
- Doprowadzenie do sytuacji, w której jednostki samorządu terytorialnego mają możliwość zwrotu środków finansowych przeznaczanych na usuwanie pomników, obelisków, kopców, tablic, napisów itp. upamiętniających m.in. czasy komunizmu (początkowo nie było to w ogóle przewidywane).
- Wynegocjowanie możliwości sięgania przez powiaty po środki finansowe z funduszu leśnego (krajowa pula 75 mln zł), które można przeznaczać na plany urządzenia lasów (dotyczy lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa).
- Doprowadzenie do tego, że nabywanie lasów przez samorządy zostało wyłączone spod reżimu prawa pierwokupu (dotyczy ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw).
- Wynegocjowanie zmian w przepisach dzięki, którym powiaty z siedzibą w miastach powyżej 20 tys. mieszkańców będą mogły korzystać z finansowania Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 w ramach lokalnych strategii rozwoju.
- Wywalczenie możliwości przeznaczania 1 proc. środków finansowych, związanych z przyznawaniem i wypłatą dodatków wychowawczych w ramach Programu 500+, na obsługę administracyjną realizowaną przez powiaty (zadanie to realizowane jest w ramach obowiązków wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).
- Wpłynięcie na przywrócenie możliwości niezatrudniania kierowników w każdej placówce opiekuńczo-wychowawczej (dotyczy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).
- Powstrzymanie szeregu negatywnych zmian w zakresie zakazu funkcjonowania na jednej nieruchomości placówek oświatowych, pomocy społecznej, ochrony zdrowia, wsparcia rodziny i systemu pieczy zastępczej.
- Doprowadzenie do tego, że powiaty będą mogły wcześniej niż zakładano wydawać nowe legitymacje dla osób niepełnosprawnych – tj. już od sierpnia 2017 roku.
- Doprowadzenie do tego, że powiaty będą miały swojego przedstawiciela w Krajowej Radzie Konsultacyjnej do Spraw Osób Niepełnosprawnych.
- Etc.
Działalność reprezentantów ZPP wykraczała poza granice naszego kraju. Delegaci Związku pracują w ramach struktur unijnych, w tym głównie w: Komitecie Regionów Unii Europejskiej, Kongresie Władz Lokalnych i Regionalnych Europy, Radzie Gmin i Regionów Europy, a także Europejskiej Konfederacji Władz Lokalnych Szczebla Pośredniego – dbając o to, aby prawodawstwo unijne uwzględniało głos środowiska samorządowego, w tym ten dotyczący powiatów i miast na prawach powiatu.
Działalność ZPP w 2016 roku wykraczała także poza płaszczyznę legislacyjną. Związek Powiatów Polskich czynnie angażował się w organizację i współorganizację różnego rodzaju konferencji, sympozjów, czy zjazdów.
Ponadto eksperci ZPP, jeżdżąc po całym kraju, prowadzili szereg bezpłatnych warsztatów i szkoleń dedykowanych pracownikom samorządowym (np. z zakresu pieczy zastępczej, prawa zamówień publicznych po nowelizacji, nadzoru nad ośrodkami szkolenia kierowców, wydawania dokumentów uprawniających do kierowania pojazdami, zagadnień związanych z rejestracją pojazdów, CEPiKiem 2.0, czy obowiązkami powiatów w zakresie pojazdów usuwanych z dróg). W 2016 roku było to sumarycznie ponad 30 miejsc szkoleniowych.
Związek wydał także cztery publikacje książkowe poświęcone problematyce samorządowej.
Aktywność i efekty prac Związku w 2016 roku były wynikiem wytężonej pracy jego organów i biura ZPP. Wzajemna dobra współpraca pozwalała na rzetelną pracę na rzecz samorządów członkowskich, wpływając na jej wymierne efekty.
