I dzień obrad
8 maja o godzinie 14.30 w Mikołajkach Prezes Zarządu Związku Powiatów Polskich rozpoczął obrady XVII Zgromadzenia Związku Powiatów Polskich. Wcześniej odbyło się posiedzenie Zarządu ZPP, podczas którego przyjęto ostatnie projekty uchwał do podjęcia przez Zgromadzenie. Zarząd rozstrzygnął ostatnie sprawy organizacyjne dotyczące porządku obrad Zgromadzenia Ogólnego.
Po rozpoczęciu obrad Prezes Marek Tramś odczytał list do delegatów od Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego.
Jako pierwsza z gości głos zabrała Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz. Otrzymała ona z rąk Prezesa Zarządu ZPP Marka Tramś statuetkę Honorową Związku Powiatów Polskich. W swoim wystąpieniu pani rzecznik podkreśliła, że uważa, iż reforma samorządowa, szczególnie dotycząca powiatów, musi zostać dokończona. Profesor Irena Lipowicz wskazała też, że powiatom stawia się zadania, których nie są w stanie wypełnić.
Z kolei wystąpił Prezes Naczelnej Izby Kontroli Krzysztof Kwiatkowski i powiedział do zebranych delegatów: Macie we mnie sprzymierzeńca. Od początku wierzyłem powiatom i byłem przez cztery lata radnym samorządu powiatowego. Pozdrawiam wszystkich Państwa. Decyzja o utworzeniu powiatów była jedną z najważniejszych. NIK bardzo wysoko ocenia program odbudowy dróg lokalnych i powinien utrzymywać się w kolejnych latach na poziomie miliarda złotych.
Następnie delegatów pozdrowił i życzył dobrych obrad poseł na sejm Zbigniew Włodkowski.
W imieniu Przewodniczącego Sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Piotra Zgorzelskiego za zaproszenie podziękował i przekazał życzenia poseł Tomasz Makowski, zastępca przewodniczącego.
Z kolei zebranych delegatów przywitał wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Tadeusz Nalewajk, były prezes Zarządu Związku Powiatów Polskich. To ważny rok, powiedział w swoim wystąpieniu Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Prezes Związku Województw Jacek Protas: 25 lat odzyskania niezależności, piętnaście lat powiatów oraz 10 lat od wstąpienia do UE. Polska jest dzisiaj wzorem samorządności. Myśl samorządowa ogarnia coraz większe kręgi. Pomysł zlikwidowania powiatów jest bez sensu. Powiaty są potrzebne i trzeba je wzmocnić zarówno finansowo, jak i strukturalne. Apelował, aby zająć się wzmocnieniem powiatów i województw. Dziękując za współpracę wręczył Prezesowi Związku Powiatów Polskich pamiątkową statuetkę.
Marek Miros, wiceprzewodniczący Związku Miast Polskich zaapelował o zmianę sposobu finansowania samorządów polskich. Podziękował imiennie prezesowi za działania w sprawie rozwoju dróg. Apelował o lobbing w sprawie stworzenia systemu finansowania dróg lokalnych.
Kazimierz Kotowski, były prezes ZPP, członek zarządu województwa świętokrzyskiego powiedział: Jeśli dobrze wykorzystamy środki, to będzie dla nas wielki sukces. Dziękuję serdecznie i dziękuję konstruktywnych chwil to w Mikołajkach.
Najbliższe zamierzenia Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji związane z cyfryzacją kraju przedstawił podsekretarz stanu Bogdan Dombrowski. Podziękował zebranym za udział w wielu inwestycjach dotyczących sieci internetowych.
Oprócz Prezydenta RP listy okolicznościowe przysłali uczestnikom XVII Zgromadzenia Ogólnego Związku Powiatów Polskich wicemarszałek sejmu Eugeniusz Grzeszczak, profesor Jerzy Regulski, posłowie Piotr Zgorzelski i Andrzej Grzyb, , Kazimierz Bujakowski, Główny Geodeta Kraju oraz Hanna Majszczyk – wiceminister finansów.
Następnie rozpoczęła się część statutowa Zgromadzenia. Prezes Zarządu Związku Powiatów Polskich Marek Tramś przedstawił sprawozdanie za rok 2013 (przezentacja sprawozdania w załączniku poniżej), a Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Michał Kalarus przedstawił opinię na temat wykonania budżeru i działalności ZPP za rok 2013. Zgromadzenie Ogólne zaakceptowało oba sprawozdania udzielając absolutorium oraz przyjęło budżet na rok 2014.
II dzień obrad
Drugiego dnia obrad XVII Zgromadzenia Ogólnego Związku Powiatów Polskich odbyły się dwa seminaria poświęcone istotnym problemom w działalności jednostek samorządu terytorialnego. Pierwsze z nich dotyczyło wyzwań dla systemów ochrony zdrowia i pomocy społecznej w Polsce i w Europie, jakie wiążą się ze zmianami demograficznymi.
W seminarium udział wzięli Minister Pracy i Polityki Społecznej Władysław Kosiniak Kamysz, Senator Mieczysław Augustyn, Przewodniczący senackiej Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Daniel Larsson, Radca Handlowy Ambasady Szwecji w Warszawie.
Minister Kosiniak-Kamysz podkreślił, że w Polsce problem starzenia się społeczeństwa nie jest jeszcze aż tak widoczny, ponieważ pokolenia z powojennego wyżu demograficznego są jeszcze w wieku produkcyjnym. Niestety, Polska nie uniknie problemów demograficznych i rozwiązanie tego problemu będzie dla Polski ogromnym wyzwaniem, nie tylko w kontekście zapewnienia opieki zdrowotnej ale również zagwarantowania świadczenia usług społecznych kierowanych do osób starszych.
Polityka senioralna nabiera ogromnego znaczenia funkcjonowania państwa. Pan Minister zwrócił uwagę na wprowadzane dokumenty strategiczne dedykowane osobom starszym (program ASOS), których celem jest poprawa sytuacji osób starszych w różnych obszarach życia.
Jednocześnie dużym wyzwaniem będzie konieczne upodmiotowienie osób starszych i zagwarantowanie im godnego życia w kontekście ekonomicznym i społecznym.
Gość ze Szwecji podał na wstępie wskazał na cztery zasady funkcjonowania systemu ochrony zdrowia: jakość, skuteczność, hojność, innowacyjność. W stosunku do osób starszych system szwedzki jest nastawiony na zapewnienie właściwych usług osobom starszym w ich miejscu zamieszkania (w tym poprzez techniczne dostosowanie pomieszczeń mieszkalnych). Mówca podkreślił, że chociaż system jest zdecentralizowany, to jednak wymaga działań koordynacyjnych pomiędzy uczestnikami systemu.
Senator Mieczysław Augustyn na wstępie podziękował przedstawicielom Związku Powiatów Polskich za czynne włączanie się w proces legislacyjny w Sejmie i w Senacie. Podziękował również powiatom za włączenie się do konkursu „Samorząd przyjazny seniorom 2014 – przyjazna administracja”, którego organizatorem jest Parlamentarny Zespół ds. Osób Starszych. Senator zwrócił uwagę na potrzebę szukania rozwiązań systemowych na rzecz osób starszych, również na poziomie lokalnym.
W jakościowej zmianie możemy już dzisiaj stawiać partnerstwo i partycypację. Nie da się planować żadnych działań bez udziału seniorów. Partycypacja jest wyrazem szacunku dla osób starszych, dla ich doświadczenia i wiedzy jaką posiadają. Wskazał na ogromny potencjał Uniwersytetów Trzeciego Wieku jako organizacji samopomocowych, które powstały i funkcjonują dzięki potencjałowi osób starszych. Pan Senator zwrócił również uwagę na potrzebę zapełnienia luki w zakresie geriatrycznej opieki zdrowotnej oraz na potrzebę realizacji programów profilaktyki zdrowotnej oraz upowszechnienie telemedycyny.
Minister Kosiniak-Kamysz powiedział z kolei, że są prowadzone z Minister Zdrowia rozmowy w zakresie skrócenia ścieżki uzyskania specjalizacji geriatrycznej. Zdaniem ministra konieczne jest upowszechnienie usług pracownika socjalnego w placówkach opieki zdrowotnej. Minister wskazał również na potrzebę zmiany systemu orzecznictwa, uzasadniając to tym, iż budżet Państwa nie byłby w stanie udźwignąć ciężaru finansowania usług dedykowanych wszystkim osobom, które posiadają orzeczony stopień niepełnosprawności.
Odnosząc się do aktualnego systemu senator Augustyn wskazał, że nie jest zwolennikiem decentralizacji PFRON. Minister Kosiniak-Kamysz zasygnalizował, iż widzi możliwość przekazania do powiatów zadań realizowanych obecnie w ramach programu „Aktywny Samorząd”, ale dopiero po roku 2015.
W drugim seminarium „Na przeszłości budujemy przyszłość samorządów terytorialnych w Polsce” udział wzięli sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku Jerzy Stępień, reprezentująca Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich Barbara Imiołczyk, Dyrektor Departamentu Polityki Przestrzennej w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju Magdalena Zagrzejewska-Fiedorowicz.
Jerzy Stępień, jeden z współtwórców reformy samorządowej wskazał, że obecnie następuje odwrót od idei samorządności w szerokim tego słowa znaczeniu. Nie chodzi tylko o administrację publiczną, ale o wiele dziedzin życia. Jest to widoczne także w ograniczeniu kompetencji samorządów zawodowych.
Według Barbary Imiołczyk nie wystarczy jedynie przekazywanie zadań z „góry” w dół. Należy przeprowadzić gruntowne reformy, które umożliwią realizację usług społecznych dostosowanych do rzeczywistych potrzeb obywateli oraz do wyzwań przed jakimi stoi Polska. Przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego powinny czynnie włączyć się w takie inicjatywy. Powiaty powinny prowadzić politykę, a nie tylko administrować w zakresie przekazanych zadań do realizacji. Trzeba działać i przestać udowadniać, że powiaty są potrzebne. Ważniejsze jest, aby osoby zarządzające powiatami stawały się prawdziwymi kreatorami lokalnej polityki społecznej. Nadmierna standaryzacja może doprowadzić do faktycznego ograniczenia możliwości udzielania pomocy mieszkańców. Dzisiaj problemem jest „przeregulowanie” niektórych dziedzin prawa.
Magdalena Zagrzejewska-Fiedorowicz uważa, że należy gruntownie zmienić podejście do zagospodarowania przestrzennego. Brak ładu przestrzennego skutkuje większymi nakładami inwestycyjnymi po stronie samorządów (np. związanymi z potrzebą wybudowania nowej drogi do działek budowalnych). Tymczasem należy to racjonalizować i dać sygnał, że nie wszędzie będzie można prowadzić inwestycje. To są trudne rozmowy z inwestorami, deweloperami, mieszkańcami. To jest mrówcza praca na wiele, wiele lat, w której wszyscy powinniśmy uczestniczyć, również samorządy.
XVII Zgromadzenie Ogólne Związku Powiatów Polskich przyjęło także szesnaście stanowisk w sprawach ważnych dla samorządu - wszystkie stanowiska zamieszczono poniżej.
Zapraszamy do galerii 